Liquiditeitstoeslag aanvechtbaar

Bij leningen met een variabele rente is de rente vaak gekoppeld aan het Euribortarief. De Euribor (Euro Interbank Offered Rate) is het benchmarktarief op de geldmarkt waartegen interbancaire termijndeposito's met een vaste looptijd tot en met één jaar in eurobedragen binnen de Europese Economische en Monetaire Unie aangeboden worden door de ene primaire bank aan de andere primaire bank (zie http://nl.wikipedia.org/wiki/Euribor). Er bestaan verschillende Euribortarieven, afhankelijk van de looptijd. De meest voorkomende zijn 1-maands en 3-maands Euribor. Naast het overeengekomen Euribortarief betaalt de klant een opslag.

Euribor-leningen komen veel voor bij kredietverlening aan bedrijven en instellingen, maar ook bij hypotheekleningen voor particulieren wordt het Euribortarief gebruikt als referentierente.

Sinds het begin van de financiële crisis hebben banken in veel gevallen deze opslagen drastisch verhoogd. Soms wel met 2 procent, wat voor de klant een aanzienlijke extra rentelast betekent, zowel in absolute als in relatieve zin. Volgens de banken zijn deze verhogingen noodzakelijk in verband met de sterk gewijzigde omstandigheden op de financiële markten. Banken moeten nu aan hun financiers niet alleen het Euribortarief betalen, maar ook nog een variabele liquiditeitspremie, waarvan de hoogte afhankelijk is van de ontwikkelingen op de geldmarkt.

Deze verhogingen van de opslagen stuiten op veel onbegrip, zowel bij particulieren als bij bedrijven. Zo maakt de actiegroep ‘Stop de banken’ (www.stopdebanken.nl) zich sterk voor particuliere woningbezitters met een variabele rente lening. Maar ook ondernemers maken zich hier boos over. Wilt u hier meer over weten? Lees dan bijvoorbeeld:  http://frankwijn.wordpress.com/2012/05/. Overigens blijkt de assertieve ondernemer, die verhaal gaat halen bij zijn bank, in veel gevallen beloond te worden met eenmalige coulance korting van de bank. Banken weten daarmee de schade enigszins in te dammen.

De vraag is natuurlijk: Waar dient die opslag eigenlijk voor? Of, anders gesteld: Mag met de opslag ook de extra rente die de bank aan haar financiers moet betalen, worden doorberekend aan de klant?

In een uitspraak van de rechtbank Assen van 13 maart 2012 (LJN: BW4968) is steun te vinden voor de stelling dat de opslag niet mag worden gebruikt om extra funding costs van banken aan klanten door te berekenen. Het ging in dat specifieke geval om een woninghypotheek van Obvion. De rechter was het met de klant eens dat de algemene voorwaarden op grond waarvan de bank meende het recht te hebben om de opslag te verhogen onduidelijk geformuleerd waren. De rechter legde de voorwaarden in het nadeel van de bank, die de algemene voorwaarden had opgesteld, uit. Een mooi voorbeeld van de contra proferentem-regel (zie: http://nl.wikipedia.org/wiki/Contra_proferentem).

De rechter oordeelde voorts:

Dat Obvion (zoals zij aanvoert) aan de banken waar zij geld inleent naast het Euribortarief ook nog een variabele, van de ontwikkelingen op de geldmarkt afhankelijke liquiditeitspremie moet betalen, en de vaste opslag mede daarop ziet, leidt niet tot een ander oordeel. Gesteld noch gebleken is dat eisers hiermee bekend waren en er om die reden in redelijkheid niet van uit mochten gaan dat de vaste opslag gedurende de looptijd gelijk zou blijven.

Met andere woorden, de rechtbank vond het niet bepaald een uitgemaakte zaak dat de opslag ook ziet op het kunnen doorberekenen van de variabele liquiditeitspremie.


Hebt u opmerkingen naar aanleiding van dit bericht of wilt u reageren, dan nodig ik u daar van harte voor uit. U kunt gebruikmaken van het onderstaande dialoogscherm of een e-mail sturen naar harmsen@immix.nl.