Hoe het ene bedrog leidde tot een ander

Dat de Rabobank Libor heeft gemanipuleerd is inmiddels breed uitgemeten. Minder bekend is dat De Nederlandse Bank de Rabobank ook heeft beticht van misdragingen bij de totstandkoming van Euribor. Voor Nederlandse klanten van de Rabobank is dat veel verontrustender. Zij sloten doorgaans alleen transacties af gebaseerd op Euribor. Denkt u maar eens aan de euriborlening, waarbij de aan de bank te betalen rente gelijk is aan Euribor vermeerderd met een opslag.

Uit de reconstructie van de NRC van 30 november 2013 blijkt dat het hoofdkantoor van Rabobank Nederland al in een vroeg stadium op de hoogte was van de fraude. Dat is een schokkend gegeven. Realiseert u zich wat dat betekent voor al die op Euribor gebaseerde leningen en derivaten die de bank in de loop der jaren met haar onwetende klanten heeft afgesloten? Terwijl de leiding van de bank op de hoogte was van het naar eigen hand zetten van Euribor, sloot de bank duizenden transacties af waarbij de hoogte van de tegenprestatie rechtstreeks afhankelijk was van de hoogte van deze Euribor. Dat betekent dus dat de bank zelf in de hand had of zij meer of minder verdiende aan de afgesloten leningen of derivaten.

Zou de bank haar klanten vooraf verteld hebben dat zijzelf op een frauduleuze manier de hoogte van Euribor en daarmee de tegenprestatie voor eigen gewin manipuleerde? Nee, natuurlijk niet. Was de bank gehouden om dat vooraf te melden? Dat lijkt mij wel. Want wie wil een (euribor)lening sluiten als de bank achter de schermen vals speelt bij het vaststellen van de te betalen rente?

Zou de bank nog een euriborlening hebben kunnen afsluiten als ze wel eerlijk was geweest over de fraude met Euribor? Dat lijkt mij zeer onwaarschijnlijk. Het verzwijgen van de Euribor-fraude heeft er dus toe geleid dat de Rabobank duizenden leningen, derivaten en andere producten kon afsluiten.

Dit verzwijgen kan onder het civielrechtelijke bedrog vallen. Dat is het opzettelijk doen van een onjuiste mededeling, het opzettelijk verzwijgen van enig feit dat de verzwijger verplicht was mede te delen of het toepassen van een andere kunstgreep om iemand te bewegen tot het verrichten van een bepaalde rechtshandeling. Leningen, derivaten en andere rechtshandelingen die door bedrog tot stand zijn gekomen, kunnen worden vernietigd. De vernietiging leidt ertoe dat de betreffende  transactie geacht wordt nimmer te hebben bestaan. Alle inmiddels verrichte betalingen moeten ongedaan gemaakt worden. Bij een lening zal de hoofdsom aan de bank terugbetaald moeten worden, maar dient de bank alle ontvangen rente terug te betalen.

In de lokale vestigingen zal men misschien niet hebben geweten van de Euribor-fraude. Naar mijn opvatting komt de bank daarmee niet weg. Als de top van Rabobank Nederland van deze fraude wist, is dit ook aan de lokale vestigingen toe te rekenen.

Heeft u opmerkingen naar aanleiding van dit bericht of wilt u reageren, dan nodig ik u daar van harte voor uit. U kunt gebruikmaken van het onderstaande dialoogscherm of een e-mail sturen naar harmsen@immix.nl.