‘Ajax en de mythe van Cruijff versus de andere commissarissen’, een even klassiek als alledaags Grieks drama, heeft met de uitspraak van het gerechtshof Amsterdam van 7 februari jl. (LJN: BV3011) een nieuw bedrijf gekregen. Net zoals in de Griekse mythologie gaat het in alledaagse conflicten dikwijls over helden, eeuwige roem, macht en verraad. Samenwerkingsperikelen, zoals die binnen de raad van commissarissen van Ajax, zijn aan de orde van de dag in alle soorten van verbanden, raden van toezicht, raden van bestuur, aandeelhoudersvergaderingen, ondernemingsraden, maatschappen, colleges, teams etc. Soms ligt er een zakelijk meningsverschil aan ten grondslag; een andere keer gaat het meer om botsende ego’s. Van een open dialoog en een constructief overleg is dan snel geen sprake meer.
Een niet ongebruikelijke tactiek is dat een van de helden zich in zijn fort terugtrekt en het overleg met de andere helden zoveel mogelijk mijdt. Daarmee hoopt hij de noodzakelijke beraadslagingen en een hem onwelgevallige besluitvorming te bemoeilijken of ten minste te vertragen. Zo plegen directeuren, die worden uitgenodigd voor een aandeelhoudersvergadering, waarin hun schorsing of ontslag zal worden behandeld, nogal eens kort voor de betreffende vergadering ziek te worden.
De overige helden in het drama laten zich vanzelfsprekend niet zo gemakkelijk aan het lijntje houden. Niet zelden dreigt er schade voor de organisatie of in ieder geval voor de reputatie van de hoofdrolspelers, wanneer niet krachtdadig wordt opgetreden. Omgevingsfactoren kunnen ook een rol spelen om een besluit door te drukken. Het gebrek aan overleg lijkt dan ineens een positieve kant te hebben, want zonder tegengeluid komen besluiten een stuk makkelijker tot stand. En daar ligt een groot risico, zo leert het Amsterdamse hof in de hierboven bedoelde uitspraak.
Het hof verweet de andere commissarissen dat zij twee essentiële procedurele voorschriften uit het Reglement van de RvC niet hadden opgevolgd. Zij hadden Cruijff niet ten minste zes werkdagen van te voren uitgenodigd voor de vergadering van 16 november 2011, terwijl er in de ogen van het hof geen sprake was van een spoedgeval. Daarnaast waren bij de uitnodiging de te behandelen voorgenomen besluiten volstrekt onvoldoende duidelijk aangekondigd. Uit de combinatie van deze twee “ernstige totstandkomingsgebreken” leidde het hof af “dat sprake was van een vooropgezet plan om te bewerkstelligen dat Cruijff op de besluitvorming van 16 november geen daadwerkelijke invloed kon uitoefenen”.
De andere commissarissen zagen kennelijk snel in dat er mogelijk iets was mis gegaan in de procedure en probeerden dat te herstellen door een nieuwe vergadering uit te schrijven voor 25 november 2011. Hiervoor werd Cruijff wel op correcte wijze uitgenodigd, maar Cruijff liet zich wederom niet zien. Deze herstelpoging mocht echter niet baten. Uit de zeer snelle uitvoering van de op 16 november genomen besluiten en de wijze en snelheid waarop die besluiten naar buiten werden gebracht, trok het hof de conclusie dat het overleg dat voor de 25ste was gepland geen enkele zin meer zou hebben. Het kon niet worden beschouwd als een serieus streven tot een open gedachtewisseling, waarin zowel de voorgenomen besluiten als mogelijke alternatieven onder ogen zouden worden gezien.
Wat kunnen moderne helden uit deze geschiedenis leren?
Ondanks grote interne of externe druk om een besluit te nemen, dienen wezenlijke principes voor de totstandkoming van besluiten te worden nageleefd. Alle daartoe gerechtigde personen dienen in de gelegenheid gesteld te worden om, op een moment dat dat nog zinvol is, aan het overleg over het te nemen besluit deel te nemen. De in statuten en/of reglementen opgenomen voorschriften over oproepingstermijnen en vermelding van te behandelen onderwerpen dienen te waarborgen dat van een effectieve deelname aan het overleg sprake kan zijn. Het belang van een stipte nakoming van dergelijke voorschriften mag niet worden onderschat.
Hebt u opmerkingen naar aanleiding van dit bericht of wilt u reageren, dan nodig ik u daar van harte voor uit. U kunt gebruikmaken van het onderstaande dialoogscherm of een e-mail sturen naar harmsen@immix.nl.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten