Boetebesluit AFM heeft voor ABN Amro grote gevolgen

De AFM heeft ABN Amro een boete opgelegd van € 2.000.000 omdat de dossiers van afgesloten renteswaps niet in orde waren. Voor ABN Amro is dit niet een heel hoog bedrag. Maar de neveneffecten van deze boete zullen voor de bank vervelender zijn. In de eerste plaats tast dit de reputatie van de bank aan. In de tweede plaats heeft de beslissing van de AFM ook civielrechtelijke gevolgen.

Vier van de vijf dossiers niet op orde

In vier van de vijf onderzochte dossiers bleek de dossiervorming bij ABN Amro niet in orde. In die gevallen had ABN Amro hoogstwaarschijnlijk ook een adviesrol, zo concludeerde de AFM. Maar vanwege het onvolledige dossier kon niet worden vastgesteld of de bank in die gevallen haar zorgplicht had nageleefd.

Als de klant schade ondervindt van een rentederivaat en er wegens het ontbreken van een volledig dossier niet kan worden vastgesteld of die schade te wijten is aan de bank, dan verwacht de AFM dat de oplossing “altijd in het voordeel van de klant is”. De AFM gaat er dus vanuit dat ABN Amro de betreffende klanten zal compenseren.

Omkering bewijslast

Dit komt neer op een omkering van bewijslast. Als de bank haar dossier onvoldoende heeft bijgehouden, terwijl er concrete aanwijzingen zijn dat de bank wel een adviesrol heeft gehad, dan hoeft de klant niet meer aan te tonen dat de bank een verkeerd advies heeft gegeven. Ik vind dit een billijke uitkomst. De verplichting van de bank om aan dossiervorming te doen is mede in het belang van de klant. De klant mag niet de dupe worden van een onvolledig dossier bij de bank.

Wie de moeite neemt het besluit van de AFM te lezen, zal zien dat de door de AFM beschreven werkwijze grote gelijkenis vertoont met de gebruikelijke modus operandi van ABN Amro. Eigenlijk zegt de AFM dus: ook in al die andere gevallen, waarin door onvolledige dossiervorming onduidelijk is welke rol ABN Amro heeft gespeeld, dient de bank de klant te compenseren ingeval van schade. Hiermee krijgt het boetebesluit van de AFM grote gevolgen. Het is wel te hopen dat de civiele rechter deze visie van de AFM overneemt.

Geldt dit ook voor ING en Rabobank?

Of dit ook geldt voor ING en Rabobank, valt nog te bezien. Eerst zal de AFM met betrekking tot die banken moeten vaststellen of zij ook steken hebben laten vallen bij hun dossiervorming.

Rik Harmsen

06-296 000 10

harmsen@immix.nl