Waarom zijn kostendekkende griffierechten geen goed idee?

Stel je eens voor, je huis staat in lichterlaaie. Wat te doen? Zelf emmertjes met water vullen? Je buren vragen een handje mee te helpen? Of de brandweer bellen? En dan, nadat de brand geblust is en de rook is opgetrokken, ontvang je een brief van de brandweercommandant met het verzoek om enkele duizenden euro’s te betalen, zijnde de door de brandweer gemaakte kosten voor het blussen van jouw woning.

Of stel je wordt slachtoffer van een misdrijf: iemand breekt bij je in en rooft je kostbaarheden weg. De politie komt, doet onderzoek en spoort de dader op. Laat staan dat je op straat wordt gemolesteerd. Een omstander belt de politie, die gelukkig snel ter plaatse is en jouw belagers in de kraag grijpt. Na een week komt de wijkagent bij je op bezoek en verzoekt je beleefd, maar dringend om de kosten van de politie-interventie op het bureau te komen voldoen.

Of je wordt als Nederlands ingenieur door je werkgever uitgezonden naar Libië, waar een volksopstand uitbreekt. Een fregat van de Nederlandse marine trekt er op uit om je te redden. Een helikopter stijgt op van het dek van het schip en zet koers naar het strand waar jij al klaar staat om je op te laten halen. Laten we aannemen dat je ongedeerd door de bemanning van de helikopter in veiligheid wordt gebracht. Je bent nog niet goed en wel thuis in Nederland aangekomen, of minister Hillen doet een beroep op je om alle door defensie gemaakte kosten te vergoeden.

Dit zijn natuurlijk absurde voorbeelden. Dat begrijpt iedereen.

Waarom wil de regering dan wel kostendekkende griffierechten invoeren? Laten we niet vergeten dat rechtspraak net zo goed een wezenlijke overheidstaak is. Is prostitutie misschien het oudste beroep, beslechting van geschillen is misschien wel de oudste overheidstaak. Kostendekkende griffierechten leiden ongetwijfeld tot torenhoge kosten voor burgers die in veel gevallen ongewild met de rechter in aanraking komen. Kostendekkende griffierechten zijn dus geen goed idee. Het profijtbeginsel is hier, welbeschouwd, niet van toepassing. Het zijn immers niet slechts de procederende partijen die baat hebben bij een goede rechtspraak. Denk maar eens aan al die partijen die niet naar de rechter gaan en die hun conflict buiten de rechter om weten op te lossen, juist dankzij uitspraken die rechters in eerdere soortgelijke zaken hebben gedaan.

Daarom zijn kostendekkende griffierechten geen goed idee!